Onderzoek naar ooglensdosis bij neuro-interventionele procedures

In Brussels Expo vindt vandaag het jaarlijks congres van de Belgian hospital physicists association  (BHPA) plaats. Er zullen resultaten toegelicht worden van metingen die o.a. uitgevoerd werden op onze dienst tijdens neuro-interventionele procedures.   

Neuro-interventionele procedures hebben als groot voordeel voor patiënten dat ze weinig invasief zijn. Er is slechts een kleine snede in het lichaam nodig om bloedvaten in de hersenen te bereiken en hier een behandeling uit te voeren (bv. afsluiten van een aneurysma van de bloedsomloop of het verwijderen van een bloedklonter).  Het nadeel is echter dat er gebruik wordt gemaakt van ioniserende stralen (röntgenstralen) en dat de blootstelling aan straling kan oplopen door de duur en de complexiteit van de ingreep.  

In de literatuur zijn verschillende gevallen beschreven van weefselreactie ten gevolge van ioniserende straling. Zo kan cataract o.a. geïnduceerd worden door ioniserende straling. Cataract is het verlies van transparantie van de ooglens. Het vordert langzaam om uiteindelijk te resulteren in gezichtsverlies. Cataract wordt typisch geassocieerd met ouderdom en kan dus ook spontaan op termijn ontstaan. Ook wordt het geassocieerd met metabolische condities, zoals diabetes. Recent gepubliceerde studies hebben aangetoond dat de ooglens gevoeliger voor straling blijkt te zijn dan voordien gedacht. Hoewel het gebruik van ioniserende straling voor medische toepassingen gerechtvaardigd is, moeten de dosissen zo laag als redelijkerwijze mogelijk zijn. 

Verschillende studies hebben reeds de stralingsdosis bepaald ter hoogte van de huid van de patiënt. Er zijn echter weinig data bekend van ooglensdosissen bij patiënten. Op vraag van het nucleair onderzoekscentrum SCK in Mol heeft onze dienst meegewerkt aan een studie om de ooglensdosis te meten tijdens neuro-interventionele procedures. Hiervoor werden, na toestemming van de patiënt, speciale ooglensdosismeters geplaatst ter hoogte van de ogen tijdens de procedure. De metingen geven een inzicht in hoe hoog de ooglensdosissen kunnen bij zijn bij patiënten. Daarnaast laten zij toe om omzettingsfactoren te definiëren die toelaten om de ooglensdosis te berekenen op basis van de parameters weergegeven op het toestel zonder dat er speciale ooglensdosismeters ter hoogte van de ogen van de patiënt geplaatst moeten worden. De data zullen gebruikt worden voor de formulering van algemene aanbevelingen naar goede praktijk en optimalisatie toe.